Morele vorming en filosofie opnieuw met elkaar verbinden

Reconnecting moral education and philosophy

Abstract

Studenten van de Universiteit van Tilburg onderscheiden zich van die van andere universiteiten doordat er in hun opleiding veel aandacht wordt besteed aan karaktervorming. Op welke manier kunnen docenten studenten helpen om hun karakter te vormen? Kern van mijn betoog is dat morele vorming hierbij een belangrijke rol speelt en dat filosofiedocenten bij uitstek ertoe doen om de morele vorming plaats te laten vinden. Morele vorming en filosofie worden door mij opnieuw met elkaar verbonden, in de zin dat een verbinding via de empirie wordt gemaakt. Ik zal voortbouwend op Martha Nussbaum morele vorming plaatsen in een context van verschillende manieren van ethiek leren; de pedagogische taak van de docent schetsen; voortbouwend op John Dewey en Hannah Arendt empirisch onderzochte kenmerken geven van effectieve filosofielessen; en voortbouwend op Pierre Hadot het goede als oefening die het karakter vormt voorstellen. Zo kunnen we, ondersteund door onderzoek uit faculteiten waar karaktervorming tot de kern behoort, filosofie en theologie, werken aan de morele vorming van studenten. Niet alleen studenten en hun docenten zullen hiervan profiteren, maar ook de gemeenschap rond de studenten (bijvoorbeeld leeftijdgenoten en familie) en hun beroepspraktijken (pastoraat, justitie, defensie, geestelijke verzorging en onderwijs).