Achter de schermen. Hendrik Swellengrebel en de Kaapse Patriotten

Behind the scenes. Hendrik Swellengrebel and the Cape Patriot Movement

  • Gerrit J Schutte Vrije Universiteit
Keywords: Kaap de Goede Hoop, VOC, Kaapse Patriotten Beweging, Heren XVII, Representanten, vrijburgers, burgerrechten, vrijhandel, partijschappen, internationale verhoudingen, Engels-Franse rivaliteit, Hendrik Swellengrebel, B.J. Artoys, F.W. Boers, W.C. Boers, J.A. van Plettenberg, Hendrik Cloete

Abstract

Hendrik Swellengrebel, geboren aan de Kaap, hereboer, regent en reiziger (Kaap 1776–1777), informeerde, bemiddelde en critiseerde zowel de Kaapse Patriotten als de Compagniesdienaren in Kaapstad en Amsterdam, op basis van een omvangrijke netwerk van correspondenten.

Hij was het in principe eens met de klachten van de Kaapse Patriotten over het gebrek aan vrijheid en handelsmogelijkheden, maar hij probeerde de Representanten van de Patriotten de contra-productieve persoonlijke aanvallen jegens de Kaapse bestuurders in te trekken. Tegelijkertijd probeerde hij de Compagniesdienaren zich in te houden in hun reacties op de Patriottenbeweging. De Bewindhebbers van de Compagnie waren conservatieven, tegen alle burgerrechten, en bovendien druk bezig met binnenlandse en buitenlandse problemen. Beslissingen op de memories van de Kaapse Patriotten werden uitgesteld en zelfs Swellengrebels aanbod benoemd te worden tot Gouverneur van de Kaap en de reorganisatie aan de Kaap ter hand te nemen, werd afgewezen, in hoogste instantie door Opperbewindhebber Stadhouder Willem V. Dit artikel beschrijft hoe decennia lang de politiek rondom de Kaap en de Kaapse Patriotten beweging achter de schermen van de Compagnie verliep.

Author Biography

Gerrit J Schutte, Vrije Universiteit

Emeritus hoogleraar, Geschiedenis van het Nederlands protestantisme, Vrije Universiteit, Amsterdam

Published
2019-12-11
Section
Navorsings- en Oorsigartikels